تحقیقات پایان نامه و نگارش نتیجه این تحقیقات، از اصلی‌ترین دغدغه‌های فکری دانشجویان تحصیلات تکمیلی است. مهم‌ترین مسئله در رابطه با پایان نامه نحوه نگارش صحیح آن و رعایت اصول نگارشی پایان نامه در قالب استانداردهای اعلام شده از جانب دانشگاه است. در این راستا در مطلب حاضر قصد داریم به ساختار پایان نامه و معرفی قالب استاندارد نگارش پایان نامه بپردازیم.
ساختار پایان نامه
قالب نگارشی و ساختار پایان نامه ممکن است برای دانشگاه‌های مختلف به صورت جزئی متفاوت باشد. با این حال قالب استانداردی برای نگارش پایان نامه معرفی گشته است که در اغلب دانشگاه‌ها مورد تایید است. در این مطلب به معرفی این قالب و توضیح مختصری در رابطه با بخش‌های مختلف خواهیم پرداخت.
در حالت کلی قالب اصلی پایان نامه از 4 بخش زیر تقسیم می‌شود:
- جلد
- بخش آغازین
- متن اصلی
- بخش پایانی
هر کدام از بخش‌های مذکور از قسمت‌های مختلفی تشکیل شده است که در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم:
- جلد
- عطف
منظور از عطف عنوان تحقیق، نام و نام خانوادگی دانشجو و ماه و سال دفاع از پایان نامه است. وجود این بخش در پایان نامه ضروری است.
- روی جلد
این بخش از اجزای نشان دانشگاه، نام دانشگاه، نام دانشکده، رشته تحصیلی، گرایش تحصیلی (در صورت نیاز)، مقطع تحصیلی، نام و نام خانوادگی دانشجو، نام و نام خانوادگی اساتید راهنما، نام و نام خانوادگی اساتید مشاور و ماه و سال دفاع از پایان نامه است و وجود این بخش در پایان نامه ضروری است.
- پشت جلد ( به زبان انگلیسی)
در قسمت پشت جلد پایان نامه وجود این عناصر به زبان انگلیسی ضروری است:
نشان دانشگاه، نام دانشگاه، نام دانشکده، رشته تحصیلی، گرایش تحصیلی، مقطع تحصیلی، عنوان پایان نامه، نام و نام خانوادگی دانشجو، نام و نام خانوادگی اساتید راهنما، نام و نام خانوادگی اساتید مشاور و ماه و سال دفاع از پایان نامه
2. بخش آغازین از ساختار پایان نامه
- صفحه به نام خدا
وجود این صفحه در پایان نامه ضروری است.
- صفحه عنوان
این صفحه شامل عناصر نشان دانشگاه، نام دانشگاه، نام دانشکده، رشته تحصیلی، گرایش تحصیلی، مقطع تحصیلی، عنوان پایان نامه، نام و نام خانوادگی دانشجو، نام و نام خانوادگی اساتید راهنما، نام و نام خانوادگی اساتید مشاور و ماه و سال دفاع از پایان نامه است و وجود آن در داخل پایان نامه اجباری است.
- برگ اصالت و مالکیت اثر
این صفحه شامل گواهی اصالت و درستی محتوا، دارندگان حقوق معنوی و مادی، امکان و چگونگی استفاده از محتوا، ایمیل دانشگاهی و شخصی دانشجو است و وجود این برگ در پایان نامه اجباری است.
- برگ تایید هیئت داوران و یا صورت جلسه دفاع
این برگ شامل اطلاعات پارسا ( سامانه ثبت پایان نامه و رساله ) ، نام و نام خانوادگی دانشجو، تاریخ خورشیدی دفاع از پایان نامه، نمره ارزیابی، نام و نام خانوادگی و درجه علمی و ایمیل اعضای هیئت داوران، امضای هیئت داوران، نام و نام خانوادگی و سمت و امضای نماینده دانشگاه است. وجود این برگ در پایان نامه اجباری است.
- صفحه تقدیم
وجود این بخش و اجزای تشکیل دهنده این بخش کاملا اختیاری و تحت نظر دانشجوست.
- صفحه سپاسگزاری
وجود این بخش و اجزای تشکیل دهنده این بخش کاملا اختیاری و تحت نظر دانشجوست. برای کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با این بخش روی این آدرس کلیک کنید.
- چکیده
این بخش شامل مقدمه، هدف، روش تحقیق، یافته‌ها و نتایج کسب شده از تحقیق است و وجود آن در پایان نامه ضروری است.
- کلید واژه
در این بخش بایستی کلید واژه‌های مرتبط با موضوع پایان نامه آورده شود. تعداد کلید واژه باید مابین 3 تا 7 واژه باشد. وجود کلید واژه در پایان نامه اجباری است.
- فهرست نوشته
فهرست پایان نامه شامل عناوین اصلی و فرعی در داخل متن اصلی و صفحه مربوط به هر عنوان است. وجود فهرست در پایان نامه اجباری است.
- فهرست نشانه‌ها، نمادها و کوته نوشت‌ها
منظور از کوته نوشت‌ها کوتاه شده یک واژه یا عبارت است. این بخش از 3 قسمت مذکور تشکیل شده و وجود آن در پایان نامه اجباری است.
- فهرست جداول
فهرست جداول شامل عناوین جداول و صفحات مربوط به آنهاست و در صورتی که در محتوای پایان نامه جدولی وجود داشته باشد، وجود این بخش اجباری است.
- فهرست شکل‌ها
فهرست شکل‌ها شامل عنوان شکل‌ها، تصاویر، نقشه‌ها و عکس‌ها و صفحات مربوط به هر یک از این موارد است. در صورتی که در محتوای پایان نامه هر کدام از موارد مذکور وجود داشته باشد، وجود این بخش اجباری است.
- فهرست نمودارها
فهرست نمودارها شامل عناوین نمودارها و صفحات مربوط به آنهاست و در صورتی که در محتوای پایان نامه نمودار وجود داشته باشد، وجود این بخش اجباری است.
- فهرست پیوست‌ها
فهرست پیوست‌ها شامل عناوین پیوست‌ها و شماره صفحات مربوط به آنهاست و در صورتی که در انتهای پایان نامه پیوست وجود داشته باشد، وجود این بخش اجباری است.
3. متن اصلی از ساختار پایان نامه
بخش متن اصلی شامل فصول مختلف پایان نامه است. بدیهی است که وجود این بخش در پایان نامه اجباری است. توضیحات مربوط به فصول پایان نامه در مطالب قبلی مورد بحث قرار گرفته است. در صورت نیاز به مراجعه به متن مذکور می‌توانید روی این آدرس کلیک کنید.
4. بخش پایانی از ساختار پایان نامه
- فهرست منابع
این فهرست شامل لیست منابع فارسی و انگلیسی مورد استفاده در متن تحقیق است. وجود این فهرست در پایان نامه اجباری است.
- پیوست‌ها
این بخش شامل پیوست‌هایی است که در صورت نیاز در داخل متن به آنها اشاره شده است.
- واژه نامه توصیفی
هدف از این بخش توصیف واژه‌ها و اصطلاحاتی است که در داخل متن مورد استفاده قرار گرفته است و ممکن است برای خواننده نا آشنا باشد. وجود این بخش در پایان نامه اختیاری است.
- واژه نامه فارسی به انگلیسی
شامل واژه‌های فارسی خاص به ترتیب حروف الفبای فارسی و معادل انگلیسی این واژه‌ها است. وجود این بخش اختیاری است.
- واژه نامه انگلیسی به فارسی
شامل واژه‌های انگلیسی خاص به ترتیب حروف الفبای انگلیسی و معادل فارسی این واژه‌هاست. وجود این بخش اختیاری است.
- رزومه
رزومه یا همان کارنامک شامل نام و نام خانوادگی دانشجو، مدارک تحصیلی از دیپلم به بالا، مقطع تحصیلی، رشته تحصیلی، دانشگاه، سال دریافت مدرک، علاقه‌های علمی و پژوهشی است. این بخش برای دانشجویان دکتری الزامی است.
- برگ تایید هیئت داوران
این برگ شامل اطلاعات پارسا ( سامانه ثبت پایان نامه و رساله )، نام و نام خانوادگی دانشجو، تاریخ میلادی دفاع از پایان نامه، نمره ارزیابی، نام و نام خانوادگی و درجه علمی و ایمیل اعضای هیئت داوران، امضای هیئت داوران، نام و نام خانوادگی و سمت و امضای نماینده دانشگاه است. وجود این برگ در پایان نامه اختیاری است.
- چکیده
این بخش شامل مقدمه، هدف، روش تحقیق، یافته‌ها و نتایج کسب شده از تحقیق است و وجود آن در پایان نامه ضروری است.
- کلید واژه به انگلیسی
در این بخش بایستی کلید واژه‌های مرتبط با موضوع پایان نامه و به زبان انگلیسی آورده شود. تعداد کلید واژه باید مابین 3 تا 7 واژه باشد. وجود کلید واژه در پایان نامه اجباری است.
- صفحه عنوان به زبان انگلیسی
شامل نشان دانشگاه، نام دانشگاه، نام دانشکده، نام رشته تحصیلی، گرایش تحصیلی، مقطع تحصیلی، عنوان پایان نامه، نام و نام خانوادگی دانشجو، نام و نام خانوادگی اساتید راهنما، نام و نام خانوادگی اساتید داور و ماه و سال میلادی دفاع از پایان نامه است. وجود این موارد به زبان انگلیسی در انتهای پایان نامه اجباری است.
در این نوشته به صورت اجمالی ساختار یک پایان نامه اصولی را بررسی کردیم و بخش‌های مختلف آن را توضیح داده‌ایم. مهم‌ترین چالش شما در کدام بخش پایان نامه است؟ در صورت داشتن هر گونه سوال در پایین همین پست، سوالات خودتان را قید کنید، تا به آنها پاسخ دهیم.
