نویسندگان مقالات علمی محققان فعالی هستند که به عنوان دانشجویان کارشناسی ارشد یا محقق با همکاری استادهای خود اقدام به نوشتن و چاپ مقاله می‌کنند. بنابراین در هنگام چاپ مقاله، نویسندگان هیچ هزینه‌ای بابت چاپ در مجله دریافت نمی‌کنند. با این حال سازمان حامی، مثلاً دانشگاه ممکن است آنها را به انتشار در مجلات علمی وادار کند. نحوه چاپ مقاله به این ترتیب است که مقاله به دفتر مجله تحویل داده می‌شود و ویراستار مقاله را از نظر تناسب، تأثیر علمی بالقوه و جدید بودن مورد بررسی قرار می‌دهد. اگر ویراستار مجله، مقاله را مناسب قلمداد کند، مقاله به داوری علمی فرستاده می‌شود. براساس رشته، مجله و موضوع مقاله، مقاله به 1 تا 3 داور ارسال می‌شود تا آنها اجازه انتشار بدهند. در روند چاپ مقاله داوران باید مقاله را از نظر مبحث علمی از جمله داده‌های جمع‌آوری شده و نتیجه حاصل مورد بررسی قرار دهند. ارائه نتیجه‌ای جدید نیز باید مورد بررسی قرار گیرد و تمام مقالات پیشین به طور مناسب در نظر گرفته شده و استنادات مربوط به آنها ذکر شود. داوران معمولاً هزینه‌ای دریافت نمی‌کنند و جزء اعضای مجله نیستند، اما باید در رشته مربوط به مجله مهارت و دانش کافی داشته باشند.
بیشتر بخوانید: 7 گام اساسی و عملی در نوشتن مقاله علمی
استانداردها در نحوه چاپ مقاله
استانداردهایی که مجله در نحوه چاپ مقاله انتخاب می‌کند منحصر به خود مجله است و ممکن است بسیار متغیر باشد. برخی از مجلات از جمله Nature، Science، PNAS و Physical Review Letters مقالاتی را منتشر می‌کنند که تحولی در رشته‌های مربوطه ایجاد می‌کنند. در بسیاری از رشته‌ها، سلسله مراتبی رسمی یا غیررسمی در روند چاپ مقاله وجود دارد و مجلات معتبر همواره در گزینش مقالات بسیار سخت‌گیر بوده و معمولاً بیشترین ضریب تأثیر را دارند. در برخی کشورها، رده‌بندی مجلات را می‌توان برای تصمیم‌گیری در مورد تأمین اعتبار مورد استفاده قرار داد و حتی ارزیابی محققان نیز بر اساس مقالات منتشرشده در مجلات معتبر انجام می‌گیرد، اما شایان ذکر است این روش چندان مناسب نیست.
انتشار الکترونیکی و روند چاپ مقاله به این روش
انتشار الکترونیکی به عنوان یک روش جدید برای توزیع اطلاعات شناخته می‌شود. شما می‌توانید مقاله خود را به صورت مجله علمی الکتریکی منتشر کنید. این نوع از انتشار به معنای ارائه نتایج علمی به صورت الکتریکی (غیرکاغذی) است. این فرایند شامل نوشتار، ایجاد و انتشار یا توزیع می‌شود. مجله علمی الکترونیکی به منظور ارائه در اینترنت طراحی شده است؛ بنابراین، در روند چاپ مقاله به روش الکتریکی باید به این موضوع دقت شود. مجلات الکترونیکی به صورت کاغذی موجود نیستند و برخلاف برخی از مجلات، نسخه الکترونیکی بعد از انتشار نسخه کاغذی منتشر نمی‌شود.
انتشار الکترونیکی همگام با انتشار کاغذی تداوم خواهد داشت، زیرا انتظار نمی‌رود انتشار کاغذی در آینده منسوخ شود. خروجی مقاله و تحقیق بر روی صفحه نمایش برای جستجو و بررسی متن مناسب است، اما سازگاری مناسبی با مطالعه طولانی مدت ندارد. همواره نسخه چاپی اطلاعات انتخاب شده ضروری است؛ بنابراین، مقاله باید به صورت الکترونیکی به چاپگر فرد ارسال شود. قالب مناسب برای مطالعه مقاله به صورت کاغذی نیز باید در حین نگارش مقاله در نظر گرفته شود. بسیاری از مجلات در قالب‌های سازگار با مرورگرهای وب عرضه شده و همچنین می‌توان آنها را با فرمت PDF پرنیت گرفت. ابزارهای جدیدی نظیر JATS و Utopia Documents نیز پلی بین نسخه‌های اینترنتی ارائه می‌دهند که از این طریق محتوای نسخه PDF به طور مستقیم از طریق هایپرلینک به اینترنت ارسال می‌شود. نسخه PDF مقاله معمولاً به‌عنوان نسخه ثبت شده باقی می‌ماند، اما این موضوع نیازمند اندکی بحث است.
نسخه الکترونیکی مجلات چاپی نیز امکان ارسال و توزیع سریع مقالات داوری شده و منتشر شده را فراهم می‌آورد. نسخه‌های الکترونیکی صرفاً به منظور افزایش قابلیت دسترسی به مقالات و سرعت توزیع ایجاد شده‌اند. این نسخه‌ها به تسریع روند داوری، ویراستاری، صفحه‌آرایی و سایر فرایندهای توزیع سریع کمک می‌کنند.
از جمله سایر مزایای نسخه الکترونیکی می‌توان به دسترسی آسان‌تر به محتوای مکمل (داده‌ها، تصاویر و ویدئوها) هزینه کمتر و دسترسی بیشتر افراد به مقالات (به ویژه محققان کشورهای توسعه‌نیافته) اشاره کرد. از این‌رو، نتایج تحقیقات انجام شده در کشورهای پیشرفته در اختیار محققان کشورهای توسعه‌نیافته قرار می‌گیرد. شایان ذکر است، انتشار الکترونیکی مجلات علمی نیز با استانداردهای داوری انجام می‌گیرد.
یکی از انواع انتشارات الکترونیکی، انتشار نسخه دیجیتال مجله چاپی است. در سال 2006، تقریباً تمام مجلات علمی علاوه بر حفظ روند داوری، نسخه‌های دیجیتالی از مقالات خود را عرضه می‌کردند. در این راستا، بسیاری از کتابخانه‌های دانشگاهی نیز صرفاً نسخه الکترونیکی را خریداری کرده و خرید نسخه‌های کاغذی را صرفاً برای عناوین بسیار مهم یا پرکاربرد محدود می‌کنند.
معمولاً مقالات نوشته شده بعد از چند ماه تأخیر در مجله منتشر می‌شوند، این امر باعث می‌شود تا مجلات کاغذی قالب ایده‌آلی برای معرفی تحقیقات اخیر به شمار نروند. بسیاری از مجلات مقالات نهایی خود را به محض آماده شدن به صورت الکترونیکی منتشر می‌کنند. در بسیاری از رشته‌ها از جمله فیزیک که انتشار نتایج آن باید سریع‌تر انجام گیرد، مجلات قبل از چاپ در دیتابیس‌هایی نظیر arXiv.org منتشر می‌شوند. تقریباً تمام مقالات در نهایت با قالب مجلات سنتی چاپ می‌شوند و این روش همچنان برای ارزیابی کیفی، آرشیو کردن مقالات و ایجاد اعتبار علمی ضروری است.
هزینه
بسیاری از دانشمندان و کتابداران همواره از هزینه دریافتی از سوی مجلات شاکی هستند. نارضایتی آنها بدین دلیل است که مبالغ پرداختی به چاپخانه‌های خصوصی اختصاص می‌یابد. به منظور دسترسی محققان به مقالات، بسیاری از دانشگاه‌ها مجوز سایت را خریداری کرده و امکان دسترسی از تمام نقاط دانشگاه به دیتابیس را فراهم می‌آورند. کاربران همچنین می‌توانند از منزل یا سایر اماکن نیز به بانک مقالات دسترسی داشته باشند. این روش بسیار پرهزینه بوده و در برخی مواقع هزینه آن بیشتر از عضویت برای دریافت نسخه چاپی است. البته شایان ذکر است که در عضویت برای دریافت نسخه چاپی، هر فرد به طور جداگانه عضو می‌شود، اما در این سیستم هزاران نفر از طریق وب سایت به مقالات دسترسی پیدا می‌کنند.
انتشار از سوی انجمن‌های محققین که آنها را ناشران غیرانتفاعی نیز می‌نامند، معمولاً هزینه کمتری در مقایسه با ناشران تجاری دارد، اما هزینه مجلات علمی آنها اغلب بیش از 1000 دلار در سال است. به طورکلی، این پول برای تأمین اعتبار فعالیت‌های انجمن‌های علمی هزینه شده یا از آن برای افزایش منابع تحقیقاتی استفاده می‌شود. بنابراین، هزینه دریافتی به نفع اقدامات تحقیقاتی صرف می‌شود.
علی‌رغم اینکه مجلات نیز به صورت الکترونیکی، منتشر می‌شوند، بحران‌های سریالی نیز همچنان نیز وجود دارد.
نگرانی در مورد هزینه و دسترسی باز به مقالات به ایجاد مجلات دسترسی باز نظیر( Public Library of Science (PLoS و همچنین مجلات کم‌هزینه‌ای نظیر Journal of High Energy Physics منجر شده است. با این حال، ویراستاران حرفه‌ای همچنان باید هزینه‌ای دریافت کنند و PLOS با استفاده از کمک‌های دریافتی از بنیادهای مختلف به فعالیت خود ادامه می‌دهد. مجلات کوچک‌تر به چنین منابعی دسترسی ندارند.
مباحث آماری نشان می‌دهند، انتشار الکترونیکی به صورت آنلاین و تا حدودی دسترسی باز، منجر به توزیع گسترده مقالات می‌شود و تعداد استنادات دریافتی مقاله را افزایش می‌دهند.
کپی‌رایت (حق چاپ)
در گذشته، نویسنده مقاله باید حق چاپ را به ناشر مجله واگذار می‌کرد. ناشران این امر را به منظور محافظت از حقوق نویسندگان و هماهنگ‌سازی مجوز بازنشر یا سایر کاربردها ضروری می‌دانستند. با این حال، بسیاری از نویسندگان، به ویژه افرادی که در جنبش دسترسی باز فعالیت دارند، از این موضوع ابراز نارضایتی نموده و از قدرت خود برای ایجاد مجوز انتشار استفاده کردند. در این سیستم، ناشر حق ویراستاری، چاپ و توزیع مقاله را دارد، اما سایر حقوق در اختیار نویسندگان مقاله قرار می‌گیرد.
در نحوه چاپ مقاله حتی اگر آنها حق چاپ را در اختیار داشته باشند، بسیاری از مجلات حقوق خاصی را برای نویسندگان خود ارائه می‌دهند. این حقوق معمولاً شامل استفاده مجدد از بخش‌هایی از مقاله در آثار آتی و توزیع تعداد محدودی رونوشت از مقاله است. در قالب چاپ، این رونوشت‌ها را چاپ مجدد می‌نامند اما در قالب الکترونیکی آنها را Postprint می‌گویند. برخی از ناشران از جمله American Physical Society حق انتشار و به روزرسانی مقاله در وب سایت یا سرورهای اینترنتی رایگان را فراهم می‌آورند. آنها همچنین حق استفاده مجدد از اعداد و بازنشر مقاله را تا زمانی اعطا می‌کنند که هزینه‌ای برای آن دریافت نشده است. ظهور مجلات دسترسی آزاد نظیر Public Library of Science که در آنها حق چاپ در اختیار نویسنده بوده اما باید هزینه‌ای را برای چاپ پرداخت کند. پرداخت هزینه بابت چاپ یکی نگرانی‌ها بابت حق چاپ است.
آیا شما تا به حال تجربه چاپ مقاله را داشته‌اید؟ به نظر شما مهم‌ترین نکاتی را که باید در نحوه چاپ مقاله مد نظر بگیرید، چه نکاتی است؟
در صورت داشتن هر گونه سوال در مورد نوشتن و نحوه چاپ مقاله می‌توانید با همکاران و متخصصان ما در ارتباط باشید تا در اسرع وقت شما را راهنمایی کنند.
