پس از این که شما یک مشکل تحقیقاتی را برای پروژه خود انتخاب کردید، قدم بعدی نوشتن بیان مسئله است. نگارش بیان مسئله در پروپوزال دارای اصول به خصوصی است. یک بیان مسئله مناسب بایستی:
- مشکل را در متن قرار دهد (ما چه دانشی را در دسترس داریم؟)
- مسئله دقیق را توصیف کند (نیاز به دسترسی به چه دانش‌های دیگری داریم؟)
- ارتباط مسئله را آشکار کند (به چه دلیل نیاز به دانش‌های مذکور داریم؟)
- هدف تحقیقات را تنظیم کند (چه تلاش‌هایی برای رفع مشکل انجام خواهد شد؟)
بیان مسئله چه زمانی بایستی نوشته شود؟
موقعیت‌های مختلفی وجود دارد که شما را ملزم به نگارش یک بیان مسئله می‌کند.
در برخی کسب و کارها و سازمانها نگارش بیان مسئله یک قدم مهم برای پروژه‌های پیشرفته است. در این موارد یک تعریف واضح و قابل فهم از مسئله برای یافتن راه حل‌های موثر مورد نیاز خواهد بود.
در تحقیقات دانشگاهی و نگارش پایان نامه و پروپوزال، نگارش بیان مسئله شما را در درک صحیح اهمیت تحقیقات یاری خواهد کرد. بیان مسئله می‌تواند تشکیل یافته از چند پاراگراف باشد و پایه اصلی نگارش پزوپوزال را شکل دهد؛ یا این که چند جمله باشد و تنها در معرفی تحقیقات شما موجود باشد.
بیان مسئله بسته به مسئله مورد بررسی شما از نظر عملی بودن برای رفع یک مشکل واقعی و یا تئوری بودن برای رفع یک مشکل علمی متفاوت خواهد بود. در ادامه به نحوه نگارش بیان مسئله در پروپوزال و در شرایط مختلف خواهیم پرداخت.
فاکتورهای کلیدی بیان مسئله در پروپوزال چه مواردی هستند؟
- بایستی به یک گپ مطالعاتی در دانش حیطه تخصصی اشاره شود.
- بایستی به اندازه کافی دارای اهمیت باشد تا در بین تحقیقات حاضر قابل مطرح باشد.
- بایستی به تحقیقات بیشتر در آینده منجر شود.
- مسئله بایستی با استفاده از گردآوری داده‌ها قابل ارائه برای تحقیقات باشد.
- موضوع بایستی برای محقق جذاب بوده و مناسب با استعدادها و منابع در دسترس وی باشد.
- روش‌های مطرح شده برای حل مسئله بایستی منطقی باشند.
فرمت نوشتاری بیان مسئله در پروپوزال باید به چه شکل باشد؟
یک بیان مسئله موفق بایستی در 3 بخش نگارش شود:
بخش اول (ایده‌آل): در این بخش به توصیف هدف طراحی شده یا موقعیت ایده‌آل پرداخته می‌شود.
بخش دوم (واقعیت): بخش دوم شرایطی را توصیف می‌کند که مانع رسیدن به هدف اصلی تحقیق خواهند بود.
بخش سوم(نتایج): این بخش مسیری را که شما در طی آن قصد پیشبرد شرایط فعلی را دارید توصیف می‌کند و آن را به هدف نزدیک‌تر می‌سازد.
مراحل نگارش بیان مسئله
گام اول- زمینه سازی برای بیان مسئله اصلی
بیان مسئله باید مسئله اصلی تحقیقات شما را در متن اصلی خود بگنجاند و پیش زمینه‌ای در رابطه با دانش فعلی در زمینه مذکور ارائه دهد.
مسائل تحقیقاتی عملی
برای مطرح ساختن مسائل عملی بر روی جزئیات دقیق شرایط موجود تمرکز کنید:
- مسئله و مشکل مورد بررسی از چه زمانی و کجا شکل گرفته است؟
- این مسئله بر روی چه کسانی تاثیرگذار است؟
- چه تلاش‌هایی برای رفع مشکل انجام گرفته است؟
مسائل تحقیقاتی تئوری
برای مسائل تئوری، در رابطه با مسائل علمی، اجتماعی، جغرافیایی و پیش زمینه تاریخی تفکر کنید:
- در حال حاضر چه دانشی در رابطه با مسئله مذکور وجود دارد؟
- آیا مسئله حاضر به دوره زمانی مشخص و یا محدوده جغرافیایی خاصی محدود می‌شود؟
- این مسئله در ادبیات دانشگاهی به چه شکلی مطرح گشته و مورد بحث قرار گرفته است؟
گام دوم- اهمیت و علت لازم برای رفع مشکل را توضیح دهید.
بیان مسئله در پروپوزال بایستی همچنین به ارتباط و اهمیت تحقیق اشاره کند: به چه دلیل رفع مشکل حاضر حائز اهمیت است؟
مسائل تحقیقاتی عملی
تحقیق عملی مستقیماً با یک مشکل در ارتباط است که بر روی یک سازمان، یک موسسه، یک گروه اجتماعی و یا جامعه تاثیرگذار است. برای واضح ساختن اهمیت موضوع تحقیقاتی، شما بایستی سوالات زیر را از خود بپرسید:
- در صورتی که مسئله حاضر حل نشود چه مشکلی پیش خواهد آمد؟
- چه کسانی نتایج را احساس خواهند کرد؟
- آیا مشکل دارای پهنای گسترده‌تری است؟
مسائل تحقیقاتی تئوری
برخی اوقات مشکلات و مسائل تئوری، منجر به نتایج عملی واضحی می‌گردند؛ با این وجود در برخی موارد ارتباط آنها در کوتاه مدت قابل لمس نیست. برای بررسی علت اهمیت موضوع سوالات زیر را از خود بپرسید:
- رفع مشکل چگونه به پیشرفت درک موضوع کمک خواهد کرد؟
- چه مزایایی برای تحقیقات آینده به وجود خواهد آمد؟
- آیا مشکل حاضر نتایج مستقیم یا غیرمستقیمی را بر روی جامعه خواهد داشت؟
گام سوم- اهداف بلند مدت و کوتاه مدت خود را تنظیم کنید.
در نهایت بیان مسئله در پروپوزال بایستی نشان دهد شما چگونه قصد دارید مسئله را رفع کنید. هدف شما نباید یافتن راه حل قطعی باشد، بلکه بایستی جستجوی علل موجود در پشت مسائل مد نظر باشد و روش‌های موثر بیشتری برای درک آنها پیشنهاد شود.
هدف نهایی و بلند مدت شما در این بخش نوشته می‌شود. این کار معمولاً با بیان جملاتی نظیر جملات زیر اتفاق می‌افتد:
- هدف این تحقیق بررسی و توضیح …
- هدف پروژه یافتن و کشف …
- من قصد دارم در رابطه با مسئله … تحقیق کنم.
اهداف کوتاه مدت به شکل زیر در بیان مسئله اشاره می‌شوند:
- روش‌های کیفی برای تشخیص … استفاده خواهد شد.
- من از تحقیقاتی استفاده خواهم کرد برای گردآوری …
- استفاده از آنالیز آماری در تحقیقات … را اندازه گیری خواهد کرد.
آیا فرمت دانشگاه پروپزال متفاوت‌تر از آن است که در این نوشته بررسی کردیم؟ در صورتی که تجربه نوشتن پروپزال دارید، لطفاً تجربه نحوه بیان مسئله خود را با ما در میان بگذارید.
سلام وقت بخیر . آموزنده بود
ولی ترجیح میدادم این مبحث رو در قالب مثال بیشتر توضیح بدید
خیلی انتزاعی بیان شده است
دوست عزیز
ممنون که به سایت ما سر می‌زنید و خیلی خیلی سپاسگزار هستیم که نظرات خودتان را با ما به اشتراک می‌گذارید.
چشم تلاش می‌کنیم تا در نوشته‌های آتی نکات شما را مد نظر داشته باشیم.
سلام مطالبتون مفید بود اما کاش با مثال توضیح میدادید که بهتر برامون جا بیفته
دوست عزیز
ممنون که نظرتان را بیان کردید.
چشم تلاش می‌کنیم تا نوشته‌های آتی مثال‌ها بیشتری را قید کنیم.
سپاس
سلام ممنون از سایت خوبتون .
مطالب بصورت کلی بیان شده کاش با مثال ارائه میشد .
دوست عزیز
ممنون که به سایت ما سر می‌زنید و با نظرات خودتان به ما کمک می‌کنید.
چشم
تلاش می‌کنیم در نوشته‌های آتی مثال‌های بیشتری را مد نظر بگیریم.
سلام و دست مریزاد. مطلب بسیار عالی است و بدون گمراه کردن خواننده با درازگویی بی مورد دقیقا به ساختار کلی و جزئی بیان مساله پرداخته شده است. در مورد ایرادی که دوستان فرمودن که کاش مثال هم قرار می دادید، به شخصه نظرم این هست که مثال میتونه سردرگم کنه دانشجو رو؛ در عوض اگر مطالعه کافی در مورد سوال تحقیقتون انجام داده باشین، با خوندن این مطلب تمامی داشته های ذهنیتون در جایی که باید میشینه.
چندین سایت رو سرزدم، هیچکدوم قابل مقایسه با این مطلب در مورد بیان مساله نبود و بیشتر ذهن من رو آشفته می کردند. ممنون از زحماتتون.
سلام توضیحاتتون واقعا ساده و کاربردی و قابل فهم هستش اما اینکه مثال نداشت یکم غیر ملموس نشون میده..مچکر از زحماتتون