نگارش بیان مسئله در پایان نامه یکی از مهم‌ترین بخش‌ها است و بایستی تمرکز، دقت و زمان زیادی در نگارش آن صرف شده باشد. در این مرحله جذب کردن خواننده برای مطالعه ادامه متن از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. بیان مسئله بایستی شامل موارد زیر باشد:
- موضوع و محتوا: داشتن چه نوع پیش نیازی برای مخاطب پایان نامه جهت درک کامل متن ضروری است؟
- تمرکز و حیطه تخصصی: به کدام جنبه ویژه از موضوع توجه خواهید کرد؟
- ارتباط و اهمیت: تحقیقات شما چگونه به تحقیقات پیشین انجام گرفته شده در این زمینه مرتبط خواهد شد؟
- سوالات و اهداف: تحقیقات حاضر چه مسئله‌ای را حل خواهد کرد و این کار از چه طریقی انجام خواهد گرفت؟
- نمای کلی ساختار: هر فصل از پایان نامه چگونه در راستای رسیدن به اهداف تحقیق عمل خواهد کرد؟
نگارش پایان نامه
با وجود این که بیان مسئله در پایان نامه بایستی در ابتدای تحقیق آورده شود، نیازی نیست که قبل از بخش‌های دیگر نگارش شود. در واقع این بخش به همراه بخش چکیده پس از انجام تحقیقات و بعد از نگارش بخش‌های دیگر نگارش می‌شود.
پیشنهاد می‌شود که پیش نویسی از بیان مسئله در ابتدای نگارش پایان نامه برای خود تهیه کنید تا راهنمایی برای نگارش سایر بخش‌ها باشد. در صورتی که قبلاً برای پایان نامه خود پروپوزال تهیه کرده باشید، می‌توانید از بیان مسئله پروپوزال به طور موقت استفاده کنید(برخی از مطالب بیان مسئله پروپوزال ممکن است عیناً در بیان مسئله پایان نامه مورد استفاده قرار گیرد). با این حال بایستی برای نگارش بیان مسئله در پایان نامه، در برخی از بخش‌های بیان مسئله پروپوزال تجدید نظر کنید تا با فصل‌های دیگر پایان نامه مطابقت داشته باشد.
برای نگارش یک بیان مسئله مناسب سعی کنید بخش‌های زیر را حتماً در آن بگنجانید.
موضوع و محتوا
برای شروع نگارش بیان مسئله با معرفی موضوع خود شروع کنید و تمام اطلاعات پیش زمینه‌ای مورد نیاز را در اختیار مخاطب قرار دهید. زمینه سازی برای مخاطب و ایجاد جذابیت برای خواننده در این بخش بسیار مهم است. در این قسمت بایستی سعی کنید نشان دهید که به چه علت موضوع شما حائز اهمیت است و بیان آن در مقطع زمانی حاضر ضروری است( به عنوان مثال با ذکر یک خبر مرتبط، بحث دانشگاهی و یا مشکل علمی).
مثال: نگرش جوانان به تغییر اوضاع.
تمرکز و حیطه تخصصی
پس از یک معرفی کوتاه و کلی از موضوع مورد علاقه، تمرکز خود را محدودتر سازید و دامنه تحقیقات خود را دقیق‌تر تعریف کنید. برای مثال
- در کدام منطقه جغرافیایی در حال تحقیقات هستید؟
- تحقیقات شما چه بازه زمانی را پوشش می‌دهد؟
- جامعه نمونه و جامعه هدف تحقیق شما چه جامعه‌ای است و چه ویژگی‌هایی دارد؟
- پایان نامه شما چه مضامین یا جنبه‌های خاصی از موضوع مورد تحقیق را هدف گرفته است؟
مثال: تعامل جوانان انگلیسی با سیاست آب و هوا در انگلستان.
ارتباط و اهمیت
نشان دادن انگیزه شما از انتخاب موضوع و انجام تحقیقات حاضر ضروری است. بایستی در این بخش بتوانید نشان دهید که انگیزه شما به چه شکلی با موضوع انتخاب شده در ارتباط است و چه جنبه‌های خبری را دربرمی‌گیرد.
با استناد به پیشینه تحقیقات به وضعیت فعلی تحقیقات خود بپردازید و نشان دهید که تحقیقات شما چگونه مشکلات حاضر را حل خواهد کرد. توضیحات بیشتر و عمیق‌تر از منابع مرتبط می‌تواند در بخش مرور ادبیات گنجانده شود.
بسته به موضوع مورد مطالعه، اهمیت تحقیقات شما می‌تواند به کاربرد عملی آن( به عنوان مثال موضوعات مدیریتی و یا سیاسی) و یا به میزان افزایش سطح سواد جامعه علمی در حوزه تحقیقات حاضر (به عنوان مثال با پیشبرد نظریه‌ها و یا افزودن داده‌های تجربی) وابسته باشد. در بسیاری از موارد اهمیت تحقیقات به هر دو مورد وابسته خواهد بود.
موارد زیر را در رابطه با پایان نامه توضیح دهید:
- پایان نامه شما چگونه به حل یک مشکل تئوری و یا عملی کمک خواهد کرد.
- پایان نامه شما چگونه گپ موجود در حوزه تخصصی مد نظر را رفع خواهد کرد.
- پایان نامه شما چگونه بر پایه تحقیقات حاضر شکل خواهد گرفت.
- پایان نامه شما چگونه راه ادراکی جدیدی در موضوع حاضر ایجاد خواهد کرد.
سوالات واهداف
این بخش ممکن است مهم‌ترین بخش بیان مسئله در پایان نامه باشد. نگارش مناسب این بخش انتظارات مخاطب را از بخش‌های بعدی پایان نامه شکل خواهد داد. چگونگی ساختار سوالات و اهداف تحقیق به ترتیب تحقیق و موضوع مورد تمرکز شما وابسته است ولی شما بایستی همواره بتوانید هدف اصلی و مرکزی تحقیق خود را به وضوح بیان دارید.
شما می‌توانید به طور مختصر به روش تحقیق مورد استفاده خود اشاره کنید تا بتوانید به بخشی از سوالات تحقیق پاسخ دهید ولی در صورتی که در پایان نامه قسمت خاصی را به متدولوژی تحقیقات اختصاص داده‌اید، در این قسمت نیازی به توضیح کامل در رابطه با روش تحقیق وجود ندارد.
در صورتی که هدف تحقیقات شما آزمودن فرضیات خاصی است، شما می‌توانید این فرضیات را در این قسمت بگنجانید. این کار می‌تواند به همراه ارائه یک چارچوب مفهومی که روابط بین متغیرها را توضیح می‌دهد، اتفاق ببیفتد. برخی مواقع ممکن است فرضیات تحقیق پس از بخش مرور ادبیات در پایان نامه آورده شود.
مثال: چگونه دانش آموزان دبیرستانی در لندن با سیاست های دولت انگلستان در مورد تغییر اوضاع ارتباط دارند؟
نمای کلی ساختار
برای راهنمایی خوانندگان در مطالعه بیان مسئله پایان نامه، این بخش را با مروری از ساختار آن که خلاصه‌ای از هر بخش است به پایان برسانید تا نشان دهید هر فصل چگونه شما را در رسیدن به هدف اصلی تحقیق یاری خواهد کرد. بهتر است بررسی اجمالی را به طور خلاصه و مختصر ارائه دهید. معمولا برای توضیح یک یا دو جمله‌ای برای بیان محتوای هر فصل کافی خواهد بود.
در صورتی که تحقیقات شما بسیار پیشرفته و پیچیده است و از ساختار متعارفی پیروی نمی‌کند، ممکن است برای توضیح هر فصل نیاز به بیان جملاتی در حد یک پاراگراف نیز داشته باشید. برای مثال یک پایان نامه در زمینه علوم انسانی ممکن است به جای ارائه ساختار متعارف به شکل روش تحقیق، نتایج و بحث و نتیجه‌گیری، یک بحث موضوعی را ایجاد کند و از ساختار متعارف پیروی نکند. در صورتی که ساختار شما غیرمتعارف است، به طور واضح توضیح دهید که هرکدام از بخش‌ها چه ارتباطی با یکدیگر دارند.
چک لیست بررسی نگارش صحیح بیان مسئله در پایان نامه
- موضوع و محتوا به طور دقیق معرفی شده باشد.
- تمرکز و حوزه تخصصی تحقیقات مشخص شده باشد.
- ارتباط و اهمیت موضوع بیان شده است.
- سوالات تحقیق طرح شده است.
- اهداف خاص تحقیق بیان شده است.
- در صورت نیاز چارچوب مفهومی و فرضیات تحقیق فرموله شده باشند.
- ساختار کلی پایان نامه تشریح شده است.
مقاله ی فوق العاده واضح و کابردی ای بود ممنون ازتون
دوست عزیز
خوشحال هستیم که این مطلب برای شما مفید واقع شده است و ممنون که نظرات خودتان را با ما به اشتراک می‌گذارید.
خیلی کمکم کرد ممنون ازتون