پیش از این درباره‌ی آیگن فاکتور (Eigen Factor) و ایمپکت فاکتور (Impact Factor) صحبت کرده‌ایم. هر دوی این‌ها معیارهایی رایج برای ارزیابی ارزش یک مجله هستند اما سوالی که شاید در ذهن هر پژوهشگری تا به حال ایجاد شده باشد این است که تفاوت این دو در چیست. اولین نکته‌ای که باید به خاطر بسپاریم این است که این دو فاکتور بسیار متفاوت هستند و نمی‌توان آن‌ها را به‌جای یکدیگر مورد استفاده قرار داد. در این مطلب قرار است به مقایسه آیگن فاکتور و ایمپکت فاکتور بپردازیم و به این سوال پاسخ دهیم که کجا از چه معیاری باید استفاده کرد.
مقایسه آیگن فاکتور و ایمپکت فاکتور : چند نفر این مجله را می‌خوانند؟
اگرچه محاسبه آیگن فاکتور بسیار پیچیده است، اما آیگن فاکتور یک مجله نشانگر تعداد خوانندگان و اهمیت محتوای آن است. از آنجایی که این ضریب را نمی‌توان به‌طور مستقیم محاسبه کرد، تعداد خوانندگان یک مجله با محاسبه تعداد ارجاعات طی دوره‌ای پنج ساله محاسبه می‌شود. توجه داشته باشید آیگن فاکتور تعداد کل ارجاعات را ارزیابی می‌کند؛ بنابراین، به شرط اینکه هر مقاله به تعداد برابری ارجاع داده شده باشد، مجله A که سالانه ۱۰۰۰ مقاله منتشر می‌کند، آیگن فاکتوری دو برابر مجله B با انتشار سالانه ۵۰۰ مقاله خواهد داشت.
آیگن فاکتور معیاری برای ارزیابی اهمیت یک مجله در انجمن‌های علمی است و مجلات بزرگ با زمینه‌های متنوع فعالیت امتیاز بیشتری کسب می‌کنند. مجله Nature از جمله مجلاتی است که مقالات متعددی در رشته‌های مختلف علمی منتشر می‌کند و در نتیجه آیگن فاکتور بالایی دارد؛ زیرا کاربران مجله محتوای آن را ارزشمند قلمداد کرده و تعداد خواننده و ارجاعات بیشتری دارد.
مقایسه آیگن فاکتور و ایمپکت فاکتور : چند نفر مقاله مرا مطالعه می‌کنند؟
از سوی دیگر، ایمپکت فاکتور مجله تعداد ارجاعاتی را نشان می‌دهد که یک مقاله به‌طور متوسط در مجله دریافت می‌کند؛ بنابراین، ایمپکت فاکتور را می‌توان معیار غیرمستقیمی از تعداد خوانندگان مقاله و اهمیت آن قلمداد کرد. در این مورد، مجله A و B ممکن است ایمپکت فاکتورهای برابری داشته باشند، اگرچه آیگن فاکتور آن‌ها متفاوت است. اگر فرض کنیم دو مجله آیگن فاکتور برابری داشته باشند، در این صورت، مجله کوچک‌تر ایمپکت فاکتور بیشتری خواهد داشت که نشان‌دهنده تعداد بیشتر خوانندگان مجله یا باکیفیت‌تر بودن محتوای آن از مجله بزرگ‌تر است.
مقایسه آیگن فاکتور و ایمپکت فاکتور : از کدام معیار استفاده کنیم؟
به نظر می‌آید تعداد استنادات به هر مقاله معیار مفیدی برای انتخاب مجله به‌منظور ارسال مقاله است. کتابخانه‌ها ممکن است تمایل بیشتری به اهمیت کلی مجله داشته باشند، اما محققان به دنبال کسب اطلاعاتی در مورد تعداد خوانندگان مقاله بوده و از این طریق اهمیت آن را ارزیابی می‌کنند. ایمپکت فاکتور این موضوع را ارزیابی می‌کند، در صورتی که آیگن فاکتور قادر به ارزیابی این موضوع نیست. این امر بدین معنا نیست که تمام محققان باید مقالات خود را به مجله Nature ارسال کنند. معیارهای آماری باید با دقت مورد استفاده قرار گیرند. مقاله‌ای در مورد تجزیه نیتروگلیسیرین ممکن است از سوی خوانندگان مجله Nature نادیده گرفته شود، اما طرفداران متعددی در مجلاتی از جمله Propellants، Explosives و Pyrotechnics داشته باشد. هر مقاله هدفی دارد و ایمپکت فاکتور اطلاعاتی در این مورد ارائه نمی‌دهد. از ایمپکت فاکتور می‌توان برای انتخاب بین دو مجله‌ای استفاده کرد که هر دو به یک اندازه مناسب هستند.
