انتشارات الزویر

الزویر چیست ؟ الزویر (تلفظ هلندی [ɛlzəviːr]) یک شرکت اطلاعاتی و تحلیلی و یکی از بزرگ‌ترین تأمین‌کنندگان مقالات و اسناد علمی، فنی و پزشکی در جهان محسوب می‌شود. این شرکت در سال ۱۸۸۰ میلادی به ‌عنوان یک شرکت چاپ و نشر تأسیس شد. الزویر زیرمجموعه گروه RELX است که تا سال ۲۰۱۵ به‌عنوان «Reed الزویر» شناخته می‌شد. تولیدات الزویر شامل مجلات علمی، مجموعه مجلات الکترونیکی ScienceDirect، اخبار و اظهار نظرهای جاری در قالب نشریه‌ها و پایگاه‌های استناد داده به صورت آنلاین به نام‌های Scopus ،Solution و ClinicalKey برای پزشکان می‌باشد. محصولات و خدمات الزویر شامل تمام چرخه‌های پژوهش‌های آکادمیک از جمله نرم‌افزارها، مدیریت داده‌ها و ابزارهای آموزشی و ارزیابی می‌باشد.

محصولات شرکت الزویر چیست ؟

شرکت الزویر سالانه حدود ۴۲۰۰۰۰ مقاله در ۲۵۰۰ مجله منتشر می‌کند و بانک اطلاعاتی این شرکت نشر، حاوی بیش از ۱۳ میلیون سند و ۳۰۰۰۰ کتاب الکترونیکی است. تعداد دانلودهای سالانه از سایت‌های الزویر به بیش از ۹۰۰ میلیون مورد می‌رسد.

حاشیه سود بالای شرکت الزویر (معادل ۳۷% در سال ۲۰۱۶) و شیوه‌های مربوط به حق کپی‌برداری آن مواردی هستند که انتقاد پژوهشگران را برانگیخته است.

تاریخچه الزویر چیست؟

الزویر در سال ۱۸۸۰ تأسیس شد و نام خود را از انتشارات هلندی موسوم به Elzevir گرفت که هیچ ارتباطی با شرکت کنونی ندارد. خانواده الزویر به‌عنوان فروشنده و ناشر کتاب در هلند فعالیت می‌کردند و بنیان‌گذار آن یعنی Lodewijk Elzevir در شهر لایدن زندگی می‌کرد. او این تجارت را در سال ۱۵۸۰ تأسیس کرد. گسترش الزویر در زمینه علمی پس از ۱۹۴۵ با سود نشریه هفتگی Newsweekly الزویر تأمین می‌شد که اولین شماره خود را در ۲۷ اکتبر ۱۹۴۵ چاپ کرد. این هفته‌نامه یک موفقیت آنی بود و سود زیادی به دست آورد. هفته‌نامه Weekly همان‌طور که در اولین شماره آن ذکر شده، ادامه کار ماهنامه الزویر بود که در سال ۱۸۹۱ برای ترویج نام ناشر تأسیس شد و انتشار آن در دسامبر ۱۹۴۰ به دلیل اشغال نازی‌ها متوقف شد. در سال ۱۹۴۷، الزویر شروع به انتشار اولین مجله انگلیسی‌ زبان خود با عنوان Biochemica et Biophysica Acta به معنی قوانین بیوفیزیک و بیوشیمی کرد.

در سال ۲۰۱۳، الزویر یک شرکت انگلیسی به نام مندلی Mendeley را خرید. شرکت مذکور برای مدیریت و به اشتراک‌گذاری مقالات پژوهشی نرم‌افزار تولید می‌کرد. شرکت «مندلی» قبلاً یک منبع با دسترسی آزاد برای به اشتراک گذاشتن آثار پژوهشی بود و به دلیل این واگذاری و پولی شدن خدمات آن، که از نظر کاربران تسلیم در برابر رویکرد پولی در ادبیات پژوهشی بود، بسیار مورد انتقاد قرار گرفت. سیستم اشتراک‌گذاری دسترسی آزاد در این شرکت اکنون تنها امکان مبادله منابع خریداری شده در قالب گروه‌های خصوصی را برای کاربران فراهم می کند. مجله New Yorker دلایل الزویر برای خرید شرکت “مندلی” را دو چیز می‌داند: دستیابی به داده‌های کاربران آن و نابود کردن یا خدشه وارد کردن به الگوی علمی دسترسی آزاد، که مدل کسب‌وکار الزویر را تهدید می‌کند.

آمار شرکت

در سال ۲۰۱۶، محققان بیش از یک‌و‌نیم میلیون مقاله پژوهشی را به نشریات متعلق به شرکت الزویر در بازار فروش آثار پژوهشی ارسال کردند. بیش از ۲۰۰۰۰ ویراستار، بررسی و ارزیابی مقالات ارسالی را مدیریت می‌کردند و این امر منجر به چاپ بیش از ۴۲۰۰۰۰ مقاله در بیش از ۲۵۰۰ مجله علمی‌شد. در سال ۲۰۱۳، پنج پایگاه مقالات به نام‌های الزویر، اسپرینگر، وایلی، تیلور اند فرانسیس و SAGE بیش از نیمی از تمام مقالات علمی در ادبیات پژوهشی را منتشر کردند. در آن زمان، شرکت الزویر چاپ ۱۶% از کل بازار جهانی در انتشار علم، فناوری و انتشارات پزشکی را به خود اختصاص داده بود. شرکت مذکور منابع درآمد خود را بر حسب قالب و منطقه جغرافیایی تقسیم می‌کرد.

ساختار عملیاتی الزویر چیست ؟

پس از ادغام بخش‌های علم و فناوری و علوم پزشکی در سال ۲۰۱۲، شرکت الزویر در قالب یک ساختار کسب‌وکار سنتی با یک مدیرعامل واحد فعالیت می‌کند. محصولات و خدمات آن شامل نسخه‌های الکترونیکی و چاپی مجلات، کتاب‌های درسی و آثار مرجع است و نشریات آن موضوعات علوم اجتماعی، فیزیکی و علوم مربوط به پزشکی را پوشش می‌دهند. بازارهای هدف این نشریات شامل مؤسسات تحقیقاتی علمی و دولتی، آزمایشگاه‌های تحقیقاتی، شرکت‌های بزرگ، فروشندگان بزرگ، کتابداران، پژوهشگران علمی، نویسندگان، سردبیران، پزشکان، پرستاران، متخصصین سلامت همگانی، دانشجویان پزشکی و پرستاری، مدارس، محققان رشته‌های پزشکی، شرکت‌های داروسازی، بیمارستان‌ها و مؤسسات تحقیقاتی است. این شرکت آثار خود را به ۱۳ زبان از جمله انگلیسی، آلمانی، فرانسوی، اسپانیایی، ایتالیایی، پرتغالی، لهستانی، ژاپنی، هندی و چینی چاپ می‌کند.

در این راستا، محصولات و پلتفرم‌های خدماتی تحت مدیریت این شرکت عبارت‌اند از:

• VirtualE
• ScienceDirect
• Scopus
• Scirus
• EMBASE
• Engineering Village
• Compendex
• Cell
• SciVal
• Pure

خدمات تحلیلی و مشاوره‌ای الزویر چیست ؟

• FirstCONSULT
• PathCONSULT
• NursingCONSUL T
• MDConsult
• studentCONSULT
• تحقیقات مجازی بالینی و آثار مرجع مهم مانند مجموعه آناتومی Gray، مجموعه پزشکی کودکان نلسون، فرهنگ مصور پزشکی دورلاند، اطلس آناتومی انسان موسوم به Netter و نسخه‌های آنلاین بسیاری از مجلات از جمله Lancet.

شرکت الزویر از یک پایگاه نشر به نام «ScienceDirect» برای دسترسی الکترونیکی آنلاین به مجلات و بیش از ۶۰۰۰ کتاب الکترونیکی، آثار مرجع، مجموعه کتاب‌ها و کتابچه‌های راهنما استفاده می‌کند. مقالات آن به چهار بخش اصلی تقسیم می‌شوند: علوم فیزیک و مهندسی، علوم زیستی، علوم پزشکی، علوم اجتماعی و علوم انسانی. برای اکثر مقالات موجود در وب‌سایت، چکیده آن‌ها به‌طور آزاد در دسترس قرار دارند؛ دسترسی به متن کامل مقاله (به شکل PDF و HTML برای نشریات جدیدتر) اغلب نیاز به اشتراک مجله ‌یا خرید مقالات دارد.

کنفرانس‌های جهانی

شرکت الزویر کنفرانس‌ها، نمایشگاه‌ها و کارگاه‌های آموزشی بسیاری در سراسر جهان برگزار می‌کند. تعداد این همایش‌ها به بیش از ۵۰ مورد در سال می‌رسد و موضوعات علوم زیستی، علوم فیزیک، مهندسی، علوم اجتماعی و علوم پزشکی را پوشش می‌دهد. در سال ۲۰۱۴، شرکت الزویر ۴۸ کنفرانس را با حضور ۱۱۳۲۸ نماینده از ۱۲۸ کشور برگزار کرد.

مسئولیت اجتماعی صنفی الزویر چیست ؟

بنیاد «الزویر» از کتابخانه‌های کشورهای در حال توسعه، زنان دانشمند و مؤسسات خدمات پرستاری حمایت می‌کند. در سال ۲۰۱۶، موسسه غیرانتفاعی این شرکت، مبلغ ۱ میلیون دلار را به‌صورت سالانه به برنامه‌های متنوع در عرصه‌های علم، فناوری، پزشکی و ارتقای پژوهش‌های علمی در کشورهای در حال توسعه اهدا کرد.

حواشی و انتقادات وارد بر الزویر چیست ؟

علاوه بر مسائلی که پیش‌تر به آن‌ها اشاره شد، شرکت مادر «الزویر» یعنی شرکت (Reed Elsevier) به دلیل روابطش با صنایع تسلیحاتی مورد انتقاد قرار گرفته است.

همچنین در سال‌های اخیر، نرخ حق اشتراک که توسط شرکت الزویر برای دسترسی به مجلات اخذ می‌گردد نیز مورد انتقاد قرار گرفته است؛ برخی از مجلات بزرگ (با بیش از ۵۰۰۰ مقاله) هزینه ثبت‌نامی معادل ۹۶۳۴ پوند مطالبه می‌کنند که بسیار بالاتر از حد معمول است و بسیاری از دانشگاه‌های انگلستان سالانه بیش از یک میلیون پوند به شرکت «الزویر» پرداخت می‌کنند. این شرکت نه تنها توسط طرفداران استفاده از مدل دسترسی آزاد مورد انتقاد قرار گرفته است، بلکه توسط دانشگاه‌هایی که بودجه کتابخانه‌های آن‌ها امکان پرداخت هزینه فعلی مجلات را برای آن‌ها دشوار کرده نیز مورد انتقاد قرار می‌گیرد. به عنوان مثال، اعلامیه‌ای که از سوی دانشگاه استنفورد منتشر شد، قیمت مجلات انتشارات الزویر را در مقایسه با ارزش آموزشی و تحقیقاتی آن‌ها بسیار پرهزینه دانسته است. از این رو، کتاب‌داران باید از همکاری با این ناشر صرف‌نظر کنند و اعضای هیئت علمی را تشویق کنند تا از چاپ مقالات و آثار پژوهشی خود در نشریاتی که در این قیمت‌گذاری جاه‌طلبانه و بیش از حد شرکت داشته‌اند، پرهیز کنند. دستورالعمل‌ها و انتقادات مشابه از سیاست‌های قیمت‌گذاری الزویر توسط دانشگاه کالیفرنیا، دانشگاه ‌هاروارد و دانشگاه دوک نیز اعلام شده‌اند. در جولای سال ۲۰۱۵، انجمن‌های دانشگاهی در هلند از وجود برنامه‌ای خبر دادند که حاکی از تحریم شرکت «الزویر» بود، زیرا این نشریه از مذاکره در خصوص ایجاد شرایط دسترسی آزاد برای دانشگاه‌های هلند خودداری می‌کرد. در دسامبر ۲۰۱۶، گروه انتشارات «نیچر» گزارشی ارائه داد مبنی بر اینکه دانشجویان و اساتید دانشگاه‌های آلمان، پرو و ​​تایوان از دسترسی به مجلات «الزویر» محروم خواهند شد زیرا مذاکرات با ناشران این شرکت بی‌نتیجه مانده است. بر این اساس، در سال ۲۰۱۶، شکایت‌نامه‌ای علیه شرکت‌های الزویر و RELX توسط سه مؤسسه دانشگاهی در انگلیس تنظیم شد و به نهاد قانونی «رقابت و بازار» ارسال گردید.