تفاوت فاند و بورسیه در چیست؟ معرفی رایج‌ترین انواع فاند و بورسیه

اگر شما جزو افرادی هستید که رویای مهاجرت را در سر دارید حتماً می‌دانید که مهاجرت تحصیلی یکی از انواع رایج گزینه‌های مهاجرت است. کسانی که درباره مهاجرت تحصیلی مطالعاتی داشته‌اند، کلماتی مثل فاند و بورسیه را بسیار شنیده‌اند. گاهی دیده می‌شود که در برخی منابع این دو کلمه مترداف هم قرار داده می‌شوند. اما در واقعیت با هم تفاوت‌هایی دارند. برای اینکه به طور دقیق بدانید که تفاوت فاند و بورسیه چیست، لطفاً در ادامه با ما همراه شوید.

کلیاتی درباره فاند و تفاوت فاند و بورسیه

اگر بخواهیم تفاوت فاند و بورسیه را به طور کامل توضیح دهیم، بهتر است ابتدا درباره هرکدام از آنها اطلاعاتی داشته باشیم. معنای لغوی فاند ( Fund ) در زبان انگلیسی به معنای تهیه مبلغی برای دستیابی به هدفی خاص است که با عنوان سرمایه گذاری نیز آن را می‌شناسیم. اما منظور از فاند تحصیلی چیست؟ فاند تحصیلی همان کمک هزینه‌ای است که در قبال انجام کار و تعهداتی خاص برای کمک به تحصیل افراد اختصاص می‌یابد. منظور از تعهدات همان همکاری در زمینه پژوهش‌های علمی و صنعتی است. البته فاند تحصیلی به دانشجویان بی‌بضاعتی که از استعداد بالایی برخوردار هستند نیز تعلق می‌گیرد.

درحالت کلی فاند‌های تحصیلی را می‌توان به 2 دسته تقسیم کرد.

دسته اول هزینه‌ای است که به عنوان حقوق و دستمزد به خود دانشجو پرداخت می‌شود که به خاطر شرکت وی در کارهای دانشگاهی و پژوهشی با عنوان دستیار آموزشی یا دستیار پژوهشی است.

اما دسته دوم مبلغی است که به صورت مستقیم یا غیر مستقیم به پرداخت شهریه یا دیگر هزینه‌های تحصیل دانشجو کمک می‌کند.

تفاوت دستیار پژوهشی ( RA ) با دستیار آموزشی ( TA )

در برخی کشورها مانند آمریکا، کانادا و استرالیا، مبلغی که در قالب حقوق ماهیانه از طرف دانشگاه‌ها پرداخت می‌شود، در اکثر مواقع برای دانشجویان مقاطع دکترا و بالاتر است. در این کشورها دانشجویی در دوره دکترا، یک شغل در دانشگاه محسوب می‌شود بنابراین طبیعی است که دانشجویان نیز مانند سایر مسئولین دانشگاه از حقوق ماهانه برخوردار شوند. افراد برای دریافت این حقوق ماهانه باید یکی از دو موقعیت شغلی دستیار پژوهشی یا دستیار آموزشی را برگزینند.

دستیار آموزشی یا Teaching Assistantship چیست؟

دستیار آموزشی که به آن استاد حل تمرین هم گفته می‌شود، کسی است که به امور کمک آموزشی مانند برگزاری کلاس حل تمرین، تصحیح اوراق امتحانی دانشجویان، مسئولیت آزمایشگاه و … می‌پردازد. درآمد دستیار آموزشی تفاوت چندانی با دستیار پژوهشی ندارد و حقوق هر دو از طرف دانشکده پرداخت می‌شود. برای به دست آوردن این نوع فاند نمره مهارت speaking شما در تافل بالای ۲۵ و یا در آیلتس بالای ۷ باید باشد.

در دستیار آموزشی شما به دانشجویان هم‌مقطع خودتان یا دانشجویان پایین‌تر از مقطع تحصیلی خودتان آموزش می‌دهید. این نوع قرارداد موقتی است و می‌تواند پاره وقت یا تمام وقت باشد.

شرایط لازم برای گرفتن فاند از استاد چیست و چه مدارکی لازم است؟

دستیار پژوهشی یا Assistantship Research چیست؟

در موقعیت شغلی دستیار پژوهشی، دانشجویان به واسطه‌ی انجام امور پژوهشی مورد نظر استاد، حقوق می‌گیرند. در این حالت عمده کاری که افراد انجام می‌دهند، حضور مداوم در آزمایشگاه‌ها، شرکت در کنفرانس‌ها و همایش‌ها، مدیریت همایش‌های پژوهشی دانشکده، ارائه و نوشتن مقالات یا کمک در ویرایش کتاب و مقالات استاد راهنما است. برای دریافت این نوع فاند، نیاز است تا به طور مستقیم با استادی که نیاز به یک دستیار آموزشی دارد، ارتباط برقرار کنید. برای بورسیه دستیار پژوهشی دانشجویان دوره دکتری نسبت به دوره‌های دیگر در اولویت هستند.

مهم‌ترین مزیت دستیار پژوهشی نسبت به دستیار آموزشی در این است که شما مجبور به تدریس و کارهای مربوط به آن نیستید و می‌توانید زمان بیشتری را صرف مطالعه و تحقیق خود کنید.

برخی از انواع فاندها

فاند Grant

فاند Grant نوعی کمک هزینه است که براساس نیاز دانشجو از طرف سازمان‌های دولتی، موسسه‌های خیریه و یا دانشگاه پرداخت می‌شود. این کمک هزینه یا مستقیماً به خود دانشجو پرداخت می‌شود و یا به صورت تخفیف، از هزینه‌های تحصیل و شهریه دانشگاه کسر می‌شود. این کمک هزینه به صورت بلاعوض پرداخت شده و معمولاً برای فعالیت‌های پژوهشی در نظر گرفته می‌شود. البته گرنت‌های غیر پژوهشی نیز وجود دارد، اما تعداد آنها زیاد نیست.

در واقع گرنت‌ها به عنوان تکمیل کننده مالی بخشی از پروژه شناخته می‌شوند. برای مثال دانشجویی که قصد دارد تا مقاله خود را کنفرانس بین‌المللی ارائه دهد و به حمایت مالی نیازمند است، می‌تواند از گرنت استفاده کند. گرنت‌ها براساس نیاز دانشجو پرداخت می‌شود و مبلغ پیشنهادی را هم دانشجو ارائه می‌دهد.

دانشجویانی که با هزینه شخصی مشغول به تحصیل هستند ( Self- fund ) می‌توانند از طریق گرنت اقدام به دریافت حقوق کامل سالیانه بکنند و از طریق آن ساپورت مالی بشوند. همان طور که قبلاً هم عرض کردیم، گرنت‌ها در کشورها و دانشگاه‌های مختلف، متفاوت است.

اسکالرشیپ چیست؟

اسکالرشیپ به عنوان یک کمک هزینه شناخته می‌شود که به دانشجویان جهت ادامه تحصیل تعلق می‌گیرد و میزان آن متفاوت است. مهم‌ترین مزیت اسکالرشیپ در این است که برخلاف وام تحصیلی، شما مجبور به بازپرداخت اسکولارشیپ نیستید.

اسکالرشیپ با نام‌های مختلفی در کشورهای مختلف شناخته می‌شود.

انواع اسکالرشیپ

ارگان‌ها و سازمان‌های مختلفی وجود دارد که اقدام به پرداخت اسکالرشیپ به دانشجویان می‌کنند. برای مثال رایج‌ترین انواع اسکالرشیپ عبارت از ریسرچر، دستیار پژوهشی و دستیار آموزشی.

همان‌گونه که در بالا اشاره شد، میزان اسکالرشیپ در مقاطع مختلف، متفاوت است و پست دکترا ( پست داک ) در کشورهای مختلف دنیا به عنوان مقطع تحصیلی شناخته نمی‌شود، بلکه به عنوان کار محسوب می‌شود، یعنی شما هنگام تحصیل به عنوان کارمند ( ریسرچر ) محسوب می‌شوید.

در مقطع دکترا حقوق دانشجویان ( کارمند ریسرچر) توسط دانشگاه، دپارتمان یا مستقیماً دانشگاهی که دانشجو مشغول به کار است، پرداخت می‌شود. این دریافت هزینه با نام‌های مختلفی شناخته می‌شود. در برخی اوقات دانشجو بر روی پروپزالی که نوشته است و توسط استادش تایید شده است، به عنوان تز دکترا کار خواهد کرد. گاهی اوقات نیز حقوق دانشجو از طریق پروژه‌ای که دپارتمان یا دانشکده یا صنعت مشخص کرده است، پرداخت می‌شود.

در حالت کلی اسکالرشیپ در چند مرحله و قسط پرداخت می‌شود و شرایط بدین گونه است که قبل از اعطای قسط دوم، شرایط دانشجو بررسی می‌شود و در صورتی که پیشرفت تحصیلی و میانگین و سایر پارامترها مطلوب باشد، قسط بعدی به دانشجو اعطا خواهد شد.

تفاوت اسکالرشیپ و گرنت

اکثر افراد این دو نوع را مشابه هم می‌دانند، این در حالی است که این 2 با هم تفاوت‌های کلی دارند.

برای نمونه اسکالرشیپ براساس شایستگی متقاضی پرداخت می‌شود و میزان آن از قبل مشخص شده است، مانند کمک هزینه دوره دکترا ولی گرنت‌ها براساس نیاز دانشجو پرداخت می‌شود و مقدار آن به پیشنهاد دانشجو است.

فاند waiver

فاند Waiver کمک مالی است که جهت پرداخت هزینه خوابگاه یا هزینه یک واحد درسی و یا هزینه شرکت در یک بازدید علمی پرداخت می‌شود که بنا بر شرایط تعیین شده از سوی دانشگاه این کمک مالی به دانشجوی مورد نظر اعطاء می‌شود که البته مستقیماً به دانشجو پرداخت نمی‌شود. به طور کلی می توان گفت دانشجویی که این کمک مالی را دریافت می کند تنها از پرداخت بخشی از شهریه و هزینه های تحصیلی معاف می شود. این فاند نیز برای دانشجو‌های نیازمند بوده اما برخی دانشگاه‌ها با گذاشتن شرایطی خاص این فرصت را برای عموم فراهم کرده‌اند.

فاندهای Finaancial و Tuition grant

دو نوع فاند دیگر نیز با نام‌های Financial Need و Tuition grant وجود دارد. این فاندها از سری برنامه‌های دولتی برای کمک به دانشجویان کم بضاعت هستند که پس از بررسی‌ها و برگزاری آزمون‌های خاصی که ناتوانی مالی متقاضیان را ثابت می‌کند، با اخذ تعهدات خاصی از دانشجو ( مانند به پایان رساندن تحصیل )، مبلغی به عنوان کمک هزینه تحصیلی به او پرداخت می‌کنند.

جایزه دانشجویی ( Student Award )

فاند دانشجویی Award معمولاً به دانشجویان با استعدادی صورت می‌گیرد که در طول تحصیل خود، به موفقیت‌های مختلفی مانند پیشرفت تحصیلی، میانگین معدل تحصیلی بالا، تعداد مقالات در ژورنال‌ها و کنفرانس‌های بین‌المللی دست یافته باشند. این جایزه بین چند صد دلار و بیشتر است و براساس میزان بودجه و معیارهای دانشگاه‌های مختلف، متفاوت است. این کمک هزینه به عنوان هزینه‌ای از طرف شرکتها و موسسه‌های خاص است که در جهت منافع خود کار می‌کنند و متناسب با اهدافی که دارند، دانشجویان برتر را جذب می‌کنند.

فاند Fellowship

فلوشیپ  (Fellowship‏ ) در معنی لغوی خود به معنی مشارکت است و به معنی کمک هزینه برای همکاری و کار مشترک به منظور به دست آوردن دانش متقابل است. از رایج‌ترین انواع فلوشیپ می‌توان به فلوشیپ پژوهشی ( Research Fellowship  )، فلوشیپ تدریس ( Teaching fellowship )، فلوشیپ پزشکی ( Medical fellowship ) نام برد.

به عبارت ساده‌تر فلوشیپ اسکالرشیپی است که توسط دولت، سازمان یا دانشگاه به دانشجویان ارائه می‌شود تا بتوانند بر روی موضوع و پروپزال مورد علاقه خود کار کنند. اکثر فلوشیپ‌ها به مقاطع دکترا و بالاتر اعطا می‌شود.

Fellowship یکی از مشهورترین فاندها هست که به دانشجویان دوره دکترا و کارشناسی ارشدی ارائه می‌گردد که عضو گروه‌های پژوهشی باشد و بر روی موضوعات خاصی تحقیق کنند. بسیاری از فلوشیپ ها علاوه بر تامین هزینه‌های زندگی و تحصیلات در فراهم کردن هزینه‌های تفریحات آخر هفته و … هم نقش بسیار مهمی دارند. فلوشیپ‌های خاصی هم وجود دارند که امکانات بیشتری را در اختیار دانشجویان قرار می‌دهند. از جمله بیمه سلامت، وام دانشجویی و یا حتی مسکن. این فاند سالانه است اما هر سال می‌توان آن را تمدید کرد.

بورسیه تحصیلی چیست؟

بورسیه تحصیلی همان Scholarship است که خود نوعی فاند است. بورسیه تحصیلی کمک هزینه‌ای است که براساس شایستگی‌های متقاضی برای کمک به تحصیل وی پرداخت می‌شود. این نوع فاند دانشجو را به سخت کوشی تشویق می‌کند، زیرا ادامه بهره‌مندی از این فاند که معمولاً به صورت ترمی برای دانشجو در نظر گرفته می‌شود، منوط به شرط معدل بالا است. برای دریافت این کمک هزینه تحصیلی، باید به لحاظ علمی در سطح بالایی باشید. نمرات دانشگاه و آزمون‌های مختلف از قبیل GRE و GMAT و … سطح علمی شما را تعیین خواهند کرد. البته مواردی مانند داشتن سابقه‌های ورزشی یا هنری در سطوح بالا نیز می‌تواند برای بورسیه شدن به کمک شما بیاید.

شرایط دریافت فاند دکتری در آمریکا، اروپا و کانادا چگونه است؟

وام دانشجویی ( Student Loan )

وام دانشجویی نوعی از وام است که به دانشجویان جهت ارائه کمک هزینه تحصیلی برای پرداخت هزینه دانشگاه، کتاب‌ها و مخارج روزمره اعطا می‌شود. برخلاف اسکولارشیپ شما موظف به بازپرداخت وام تحصیلی خود هستید. البته نرخ سود این وام‌ها پایین‌تر از سایر وام‌ها است.

جمع بندی نهایی

همانطور که شرح داده شد، بورسیه تحصیلی خود نوعی فاند است. بنابراین در توضیح تفاوت فاند و بورسیه تحصیلی می‌توان گفت که فاند یک اصطلاح کلی است که شامل انواع کمک‌های مالی می‌شود و ممکن است تمام یا بخشی از هزینه‌های زندگی و تحصیل دانشجو را پوشش دهد، اما بورسیه تحصیلی عموماً بر اساس قابلیت‌ها و گاهی احتیاج دانشجو به او اعطا می‌گردد و شروط سختی برای دریافت آن وجود دارد. درحالی که فاندهای دیگر از چنین شرایط سختی برخوردار نیستند.

در صورتی که در مورد دریافت انواع بورسیه تحصیلی یا تفاوت فاند و بورسیه سوالی داشته باشید، می‌توانید در بخش نظرات سوالات خودتان را بپرسید. همکاران ما در اسرع وقت شما را راهنمایی خواهند کرد.